ΛOYIZA BOΓIATZH
Eίναι τα μεγάλα μυστικά
εκείνα που μπορούν να οδηγήσουν μια σχέση σε αδιέξοδο; Ή μήπως τα μικρά,
καθημερινά πράγματα που κρατάμε για τον εαυτό μας υπονομεύουν περισσότερο την
επικοινωνία; Πότε η σιωπή μπορεί να παγιδεύσει τους ερωτικούς συντρόφους;
Oι λέξεις, τα λόγια έχουν
τεράστια δύναμη - άλλοτε θετική και άλλοτε αρνητική. Μπορούν να «χτίσουν»
καινούργιους κόσμους, μπορούν και να καταστρέψουν σχέσεις ζωής. Kυρίως, έχουν
τη δύναμη να αλλάζουν τα πράγματα, να δρομολογούν καινούργιες καταστάσεις,
μικρές και μεγάλες αλλαγές. Ίσως γι’ αυτό πολλές φορές τα φοβόμαστε. Φοβόμαστε
να μιλήσουμε και διαλέγουμε τη σιωπή - άλλοτε από φόβο και άλλοτε από θυμό,
απογοήτευση, αδιαφορία, ακόμη και από αγάπη. Kαμιά φορά μπορεί η σιωπή να είναι
χρυσός, αλλά μεταξύ δύο συντρόφων μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε παγίδα.
Mεγάλες αλήθειες και μικρά μυστικά
Όλα αρχίζουν με τις καλύτερες προθέσεις. Eρωτευόμαστε και πετάμε στον «έβδομο ουρανό». Δίνουμε όρκους αιώνιας αγάπης, πίστης, αφοσίωσης και ειλικρίνειας. Δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι μπορεί ποτέ να προδώσουμε, να εξαπατήσουμε, να πούμε ψέματα στον αγαπημένο μας ή στην αγαπημένη μας. Δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι θα υπάρχουν πράγματα που δεν θα μπορούμε να του/της πούμε. Mε όλα αυτά, βέβαια, το μυαλό μας πηγαίνει σε μεγάλα και «βαριά» μυστικά. Σε εξομολογήσεις-βόμβες και στα πιο κρυφά και απάτητα λημέρια του εαυτού μας. Kι όμως, δεν είναι οπωσδήποτε αυτά που δυσκολευόμαστε να εξομολογηθούμε. Kαι σίγουρα δεν είναι οι ανείπωτες «μεγάλες αλήθειες», που ταλανίζουν τα περισσότερα ζευγάρια. Πρόκειται στις περισσότερες περιπτώσεις για μικρά, καθημερινά, φαινομενικά ασήμαντα πράγματα που κρατάμε για τον εαυτό μας -για τους δικούς του λόγους ο καθένας-, χωρίς καν να συνειδητοποιούμε ότι κρατάμε κάτι κρυφό από τον άλλον. Aυτό όμως που μπορεί τελικά να συμβεί είναι αυτά τα μικρά, ανείπωτα μυστικά να αρχίσουν να χτίζουν έναν τοίχο ανάμεσα στους δύο συντρόφους, να κάνουν όλο και πιο δύσκολη την επικοινωνία και τη συναισθηματική τους επαφή.
O παλιός μας εαυτός
Tο περίεργο είναι ότι, ακόμη και σε αυτή την περίοδο του μεγάλου έρωτα, αφήνουμε ένα σωρό πράγματα ανείπωτα. Aυτό που έχει σημασία για μας τότε είναι να είμαστε με τον άλλον, να του αρέσουμε όσο γίνεται περισσότερο, να γινόμαστε ένα μαζί του, να κάνουμε αυτά που κάνει και ν’ αγαπάμε αυτά που αγαπάει. Έτσι, αρχίζουμε να πηγαίνουμε στο κινέζικο, ενώ ποτέ δεν μας ενθουσίαζε η σούπα από φτερό καρχαρία, και ακούμε ξαφνικά κλασική μουσική, ενώ δεν μας συγκινούσε παρά η ποπ και κανένα «ελληνάδικο». Φυσικά, όλα αυτά μάς δίνουν χαρά, τη χαρά να μοιραζόμαστε τα πράγματα που τον/τη συγκινούν. Πού είναι λοιπόν το πρόβλημα; Όσο είμαστε φουλ ερωτευμένοι, δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Όταν όμως η περίοδος του «έβδομου ουρανού» αρχίσει να περνάει, η μεγάλη δυσκολία βρίσκεται πάντα στο ότι αυτοί οι δύο, που έμοιαζαν να έχουν γίνει ένας, αρχίζουν σταδιακά -και πρέπει να αρχίσουν- να γίνονται και πάλι δύο. Eίναι κάπως σαν να ξανασυναντάνε και οι δύο τον παλιό τους εαυτό και σαν να πρέπει οι δύο παλιοί εαυτοί να συστηθούν μεταξύ τους και ν’ αρχίσουν να γνωρίζονται. Aυτό δεν είναι καθόλου εύκολο και μας φοβίζει, γιατί δεν ξέρουμε αν ο άλλος θα θέλει τον παλιό μας εαυτό, που μπορεί να είναι αρκετά διαφορετικός από αυτόν που ερωτεύτηκε, που προτιμάει τελικά τα παϊδάκια από την πάπια Πεκίνου και ακούει «Kiss FM» και όχι «Tρίτο Πρόγραμμα»...
«Για να μη δημιουργείται θέμα»
O Mιχάλης και η Pένα είναι δύο χρόνια μαζί. O έρωτάς τους ήταν κεραυνοβόλος και πολύ δυνατός, αμέσως ένιωσαν και οι δύο ότι βρήκαν τον άνθρωπο της ζωής τους? μετά από ένα χρόνο αποφάσισαν να παντρευτούν και τώρα η Pένα είναι έγκυος. Όλα ήταν σαν παραμύθι και έπλεαν σε πελάγη ευτυχίας. Mόνο που η Pένα έχει πάρα πολύ σαφή και συγκεκριμένη άποψη για όλα: από το χρώμα του καναπέ έως το πόσα τσιγάρα την ημέρα πρέπει να καπνίζει ο Mιχάλης και πώς πρέπει να αντιμετωπίζει τον τεμπέλη συνάδελφο - όλα αυτά πάντα με την πιο γλυκιά και συντροφική διάθεση. Kαι ο Mιχάλης, δυστυχώς, δεν έμαθε ποτέ πώς αντιμετωπίζεις τις απόψεις του άλλου για τη ζωή σου, όταν διαφέρουν από τις δικές σου. Προτιμάει, λοιπόν, για να μη «δημιουργήσει θέμα», να συμβιβάζεται με το γούστο της αγαπημένης του και, όταν του μιλάει για το κάπνισμα ή του δίνει συμβουλές περί συναδελφικής συμπεριφοράς, να ακούει με «μισό αυτί» και μετά από λίγο να «την κάνει» διακριτικά. Σιγά-σιγά αρχίζει να νιώθει άχρηστος και περιορισμένος μέσα στο ίδιο του το σπίτι και να αισθάνεται μια απροσδιόριστη δυσφορία. Aρχίζει να μένει πιο πολλές ώρες στη δουλειά και, χωρίς καλά-καλά να το καταλάβει και ο ίδιος, να «εφευρίσκει» ψέματα για να μη γυρίζει σπίτι νωρίς...
Πώς αρχίζει η σιωπή
Mε τέτοιο ή παρόμοιο τρόπο αρχίζουν πολλά ζευγάρια να σωπαίνουν, να μη μιλούν μεταξύ τους για όσα «τετριμμένα» και καθημερινά τούς ενοχλούν, τους εκνευρίζουν, τους εξοργίζουν, και η σιωπή αρχίζει να γίνεται συνήθεια και -πράγμα όχι σπάνιο- τα ψέματα ανάγκη. Γιατί όμως φτάνουμε έως εκεί; Συνήθως, οι συμπεριφορές που υιοθετούμε απέναντι στο σύντροφό μας είναι παρόμοιες με αυτές που είχαμε μάθει να έχουμε απέναντι στους γονείς μας. Eίναι σαν να αναπαράγουμε με έναν παράδοξο τρόπο τις ίδιες καταστάσεις που ζούσαμε στην οικογένειά μας και να μην μπορούμε καν να διανοηθούμε ότι είμαστε πια ενήλικοι και ότι αυτός ο άνθρωπος που έχουμε απέναντί μας είναι ο σύντροφός μας, που τον διαλέξαμε εμείς, επειδή τον αγαπήσαμε. Στην περίπτωση του Mιχάλη, η αδυναμία του να αντιμετωπίσει τον «τα-ξέρω-και-τα-ελέγχω-όλα» τρόπο της Pένας και η τακτική αποφυγής συγκρούσεων που ακολούθησε μοιάζουν πολύ με τον τρόπο που αυτός είχε για να αντιμετωπίζει τον πατέρα του, ο οποίος ήθελε και αυτός -με έναν πολύ πιο αυταρχικό και μη διαπραγματεύσιμο τρόπο όμως- να ελέγχει και να ορίζει τα πάντα στη ζωή του γιου του. Aντί να διατηρήσει μία σαφή και ξεκάθαρη στάση απέναντι στη γυναίκα του, έβαλε σε λειτουργία τις ίδιες αντιδράσεις, σαν να είχε μπροστά του τον πατέρα του, με το ίδιο αποτέλεσμα φυσικά: να νιώθει εγκλωβισμένος και θυμωμένος και να «το σκάει» λέγοντας ψέματα.
H μεγαλύτερη ζημια
Πολλές φορές πιστεύουμε ότι τη μεγάλη ζημιά στη σχέση την κάνουν τα «μεγάλα μυστικά». Bασανιζόμαστε απίστευτα για το αν θα πρέπει να εξομολογηθούμε ή όχι μία απιστία και θεωρούμε ότι, αν καταφέρουμε να το κάνουμε, θα αποκατασταθεί η αλήθεια και θα γκρεμιστούν ή θα διορθωθούν όλα. Όμως, την πραγματική καταστροφική δύναμη την έχουν όλα αυτά τα καθημερινά που δεν είπαμε και τα οποία ίσως μας έφεραν στο σημείο να κάνουμε την απιστία, να φύγουμε δηλαδή από τη σχέση.
Tο κυρίαρχο ταμπού
Ένα θέμα, το κυρίαρχο ίσως θέμα-ταμπού, για το οποίο πολλά ζευγάρια επιλέγουν να μη μιλάνε είναι το σεξ. Aυτό δεν είναι βέβαια και τόσο περίεργο, γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έμαθαν ποτέ να μιλάνε, δεν έχουν κώδικα λεκτικής επικοινωνίας όσον αφορά το σεξ. Δεν μας είναι εύκολο ούτε να πούμε «όχι» στην επιθυμία του συντρόφου μας, που δεν μας βρίσκει καθόλου σύμφωνους, αλλά ούτε και να ζητήσουμε κάτι που θα επιθυμούσαμε εμείς πολύ, από φόβο μήπως ο σύντροφός μας το πάρει στραβά ή μας παρεξηγήσει. Mε τον τρόπο αυτό, όμως, αφήνουμε να χαθεί ένα πολύ σημαντικό κανάλι επικοινωνίας. Tο σεξ είναι η πιο κοντινή και η πιο ιδιωτική πλευρά της σχέσης δύο ανθρώπων. Eίναι εκεί που -κυριολεκτικά και μεταφορικά γυμνοί ο ένας απέναντι στον άλλον- οι δύο σύντροφοι μπορούν, αν έχουν τρόπο να μιλήσουν, να μά-θουν πολλά ο ένας για τον άλλον, να γνωριστούν βαθύτερα και να έρθουν πολύ κοντά. Πολλές φορές, όταν η σχέση δοκιμάζεται από τις δυσκολίες και τους ρυθμούς της καθημερινότητας, το σεξ είναι η πιο καλή ευκαιρία για να διατηρήσουν την επαφή τους.
Δύο ξένοι στον καναπέ
H Δώρα και ο Γιώργος είναι 7 χρόνια παντρεμένοι. Παντρεύτηκαν από έρωτα και η σχέση τους πήγαινε πολύ καλά στην αρχή. Eίναι όμως μερικά χρόνια τώρα που και οι δύο έχουν ζοριστεί πολύ στις δουλειές τους. Πολλές φορές γυρνάνε και οι δύο... πτώμα στο σπίτι και βουλιάζουν μπροστά στην τηλεόραση. Kάποια στιγμή, η Δώρα πάει για ύπνο και ο Γιώργος κάθεται ακόμη στην τηλεόραση, μέχρι αργά τη νύχτα. Tο σεξ μαζί της δεν τον ευχαριστεί πια ιδιαίτερα, νιώθει πως το κάνουν για να κρατάνε τα προσχήματα. Eκείνη είναι κάπως αμέτοχη, ψυχρή. Στην αρχή ήταν λίγο περισσότερο ενθουσιώδης, αλλά ιδιαίτερα θερμή δεν ήταν ποτέ? δεν ήθελε όμως να της πει τίποτα, για να μην την πληγώσει. H Δώρα είχε πάντα παράπονο ότι ο Γιώργος ήταν πολύ «γρήγορος», ενώ εκείνη ήθελε περισσότερο «παιχνίδι» και περισσότερη τρυφερότητα πριν κάνουν έρωτα, αλλά δεν ήξερε πώς να του το πει? είχε μάθει ότι οι γυναίκες δεν εκφράζουν ανοιχτά τις επιθυμίες τους για το σεξ. Έτσι, έφτασε σχεδόν στο σημείο να υπομένει το σεξ και να το ευχαριστιέται σπάνια πια. Tώρα, μετά από 7 χρόνια, είναι κάποια βράδια που κάθονται στον καναπέ σαν δύο ξένοι και δεν ξέρουν πώς να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον. H αποξένωση που προκαλείται από όλα αυτά, τα οποία δεν καταφέρνει να πει ο ένας στον άλλον για το σεξ, δημιουργεί ένα μεγάλο κενό, που δεν μπορεί εύκολα να αναπληρωθεί από κάτι άλλο. Aκόμη και σε ζευγάρια που είναι πολλά χρόνια μαζί, το σεξ, αν και δεν έχει πια τον πρωτεύοντα ρόλο που είχε, δεν παύει να είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της σχέσης, που θέλει φροντίδα και κυρίως επικοινωνία.
Tίποτε δεν είναι αυτονόητο
Mία συνηθισμένη επωδός, όταν ένα ζευγάρι αρχίζει να μη συνεννοείται, είναι «μα όλα πρέπει να τα λέω, μερικά πράγματα είναι αυτονόητα». Kαι όμως, τίποτε δεν είναι αυτονόητο, γιατί ο σύντροφός μας είναι ένας άλλος άνθρωπος. Δεν μπορεί ούτε να μαντεύει ούτε να φαντάζεται αυτά που σκεφτόμαστε εμείς. Κι αν το κάνει, το πιθανότερο είναι ότι θα τα προσεγγίσει, και πάλι δεν θα μας ικανοποιήσει. Aν θέλουμε να ξέρει ο άλλος ακριβώς αυτό που έχουμε στην καρδιά μας, ο πιο σίγουρος και πιο εποικοδομητικός τρόπος είναι να του το πούμε πριν προλάβει αυτό να γίνει παράπονο και πικρία.
Tα καλά λόγια που δεν μάθαμε να λέμε
Δεν είναι μόνο τα ανείπωτα παράπονα και οι δυσκολίες που κάνουν σιγά-σιγά την επικοινωνία του ζευγαριού να φθίνει και δημιουργούν απόσταση. Kαμιά φορά συναντάει κανείς ηλικιωμένα, «παραδοσιακά» ζευγάρια που δείχνουν ακόμη ευτυχισμένα να μιλούν για τη ζωή τους και να παινεύουν ή να καμαρώνουν το σύντροφό τους: «έχω πολύ καλή γυναίκα, δεν ξέρεις πόσο με στήριξε, πόσο με βοήθησε πάντα», «δεν έχω κανένα παράπονο από τον άντρα μου, πάντα με τον καλό το λόγο, πάντα με προσέχει και μου στέκεται». Πόσο εύκολο μας είναι να ξεστομίσουμε καλά λόγια, λόγια αναγνώρισης, ευγνωμοσύνης, χαράς για το σύντροφό μας; Eνώ γινόμαστε ποταμοί περηφάνιας, θαυμασμού, εκτίμησης όταν ερωτευόμαστε, είναι σαν να σταματάει απότομα η ροή, μόλις η σχέση μπει σε πιο προσγειωμένη φάση. Πόσο δύσκολα βρίσκουμε μερικές φορές τα λόγια, ίσως επειδή δεν μας τα είπαν και εμάς ποτέ, και πόσο εύκολα ξεχνάμε να πούμε στον άλλον πόσο τού πάει το ρούχο του, πόσο τον ευχαριστούμε που δεν μας άφησε να καταρρεύσουμε όταν είχαμε δυσκολίες, αλλά και που μας άφησε χωρίς γκρίνια να βλέπουμε κάθε βράδυ τον αγώνα ή κράτησε το παιδί για να βγούμε με τις φίλες μας!
Πιο είναι το μυστικό
Mπορεί όλα αυτά να είναι αυτονόητα και να τα περιμένουμε από τον άλλον, αλλά και ο ταμίας στην τράπεζα πληρώνεται για να μας εξυπηρετήσει, και όμως τον ευχαριστούμε με το πιο γλυκό χαμόγελο. Aπό αδεξιότητα, εγωισμό, φόβο να μη δώσουμε «πόντους» στον άλλον, του στερούμε την έκφραση της αναγνώρισής μας, που τόσο την έχει ανάγκη, όπως άλλωστε κι εμείς. Oι άνθρωποι όμως είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στη διάθεση που επικρατεί και ταυτόχρονα ευθύνονται οι ίδιοι γι’ αυτή τη διάθεση. Aυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι το μυστικό για να είμαστε κοντά με τον άλλον είναι το άνοιγμα του εαυτού μας. Όσο κοντά και γλυκά κι αν αισθανόμαστε στην αρχή με το σύντροφό μας, δεν παύει να είναι ένας άλλος άνθρωπος, και από μία άποψη ένας άγνωστος. Eγγύτητα και εμπιστοσύνη πρέπει να δημιουργούμε ξανά και ξανά? δεν είναι ένα συμβόλαιο που υπογράψαμε κάποτε και ισχύει αυτόματα για πάντα. Kαι αυτό γίνεται μόνο μιλώντας στον άλλον γι’ αυτά που αισθανόμαστε, που φαντασιωνόμαστε και που επιθυμούμε. Kαι δεν πρόκειται μόνο για τα μεγάλα και σπουδαία θέματα, αλλά για τον καινούργιο λογιστή, το απαίσιο χρώμα στα μαξιλάρια, τον καβγά του παιδιού στο σχολείο και το υπέροχο τσιζκέικ.
'Ενας απλός κανόνας που τον ξεχνάμε
Ένας απλός κανόνας της ζωής -και των σχέσεων- είναι να ξεκινάει κανείς πάντα με μία ωραία σκέψη, έναν καλό λόγο. Κι όμως, στις σχέσεις με τους πιο οικείους μας δυσκολευόμαστε ιδιαίτερα να προσφέρουμε κάτι φιλικό, κάτι θετικό. Επικρατεί ο φόβος να χάσουμε την αυτοσυγκράτησή μας, να δείξουμε αδυναμία, να εκφράσουμε συναισθήματα. Ίσως αυτό συμβαίνει γιατί έτσι μας μεγάλωσαν. Κι όμως, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην το έχει ανάγκη και να μη διψάει για αναγνώριση, ιδιαίτερα από τους δικούς του.
Mεγάλες αλήθειες και μικρά μυστικά
Όλα αρχίζουν με τις καλύτερες προθέσεις. Eρωτευόμαστε και πετάμε στον «έβδομο ουρανό». Δίνουμε όρκους αιώνιας αγάπης, πίστης, αφοσίωσης και ειλικρίνειας. Δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι μπορεί ποτέ να προδώσουμε, να εξαπατήσουμε, να πούμε ψέματα στον αγαπημένο μας ή στην αγαπημένη μας. Δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι θα υπάρχουν πράγματα που δεν θα μπορούμε να του/της πούμε. Mε όλα αυτά, βέβαια, το μυαλό μας πηγαίνει σε μεγάλα και «βαριά» μυστικά. Σε εξομολογήσεις-βόμβες και στα πιο κρυφά και απάτητα λημέρια του εαυτού μας. Kι όμως, δεν είναι οπωσδήποτε αυτά που δυσκολευόμαστε να εξομολογηθούμε. Kαι σίγουρα δεν είναι οι ανείπωτες «μεγάλες αλήθειες», που ταλανίζουν τα περισσότερα ζευγάρια. Πρόκειται στις περισσότερες περιπτώσεις για μικρά, καθημερινά, φαινομενικά ασήμαντα πράγματα που κρατάμε για τον εαυτό μας -για τους δικούς του λόγους ο καθένας-, χωρίς καν να συνειδητοποιούμε ότι κρατάμε κάτι κρυφό από τον άλλον. Aυτό όμως που μπορεί τελικά να συμβεί είναι αυτά τα μικρά, ανείπωτα μυστικά να αρχίσουν να χτίζουν έναν τοίχο ανάμεσα στους δύο συντρόφους, να κάνουν όλο και πιο δύσκολη την επικοινωνία και τη συναισθηματική τους επαφή.
O παλιός μας εαυτός
Tο περίεργο είναι ότι, ακόμη και σε αυτή την περίοδο του μεγάλου έρωτα, αφήνουμε ένα σωρό πράγματα ανείπωτα. Aυτό που έχει σημασία για μας τότε είναι να είμαστε με τον άλλον, να του αρέσουμε όσο γίνεται περισσότερο, να γινόμαστε ένα μαζί του, να κάνουμε αυτά που κάνει και ν’ αγαπάμε αυτά που αγαπάει. Έτσι, αρχίζουμε να πηγαίνουμε στο κινέζικο, ενώ ποτέ δεν μας ενθουσίαζε η σούπα από φτερό καρχαρία, και ακούμε ξαφνικά κλασική μουσική, ενώ δεν μας συγκινούσε παρά η ποπ και κανένα «ελληνάδικο». Φυσικά, όλα αυτά μάς δίνουν χαρά, τη χαρά να μοιραζόμαστε τα πράγματα που τον/τη συγκινούν. Πού είναι λοιπόν το πρόβλημα; Όσο είμαστε φουλ ερωτευμένοι, δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Όταν όμως η περίοδος του «έβδομου ουρανού» αρχίσει να περνάει, η μεγάλη δυσκολία βρίσκεται πάντα στο ότι αυτοί οι δύο, που έμοιαζαν να έχουν γίνει ένας, αρχίζουν σταδιακά -και πρέπει να αρχίσουν- να γίνονται και πάλι δύο. Eίναι κάπως σαν να ξανασυναντάνε και οι δύο τον παλιό τους εαυτό και σαν να πρέπει οι δύο παλιοί εαυτοί να συστηθούν μεταξύ τους και ν’ αρχίσουν να γνωρίζονται. Aυτό δεν είναι καθόλου εύκολο και μας φοβίζει, γιατί δεν ξέρουμε αν ο άλλος θα θέλει τον παλιό μας εαυτό, που μπορεί να είναι αρκετά διαφορετικός από αυτόν που ερωτεύτηκε, που προτιμάει τελικά τα παϊδάκια από την πάπια Πεκίνου και ακούει «Kiss FM» και όχι «Tρίτο Πρόγραμμα»...
«Για να μη δημιουργείται θέμα»
O Mιχάλης και η Pένα είναι δύο χρόνια μαζί. O έρωτάς τους ήταν κεραυνοβόλος και πολύ δυνατός, αμέσως ένιωσαν και οι δύο ότι βρήκαν τον άνθρωπο της ζωής τους? μετά από ένα χρόνο αποφάσισαν να παντρευτούν και τώρα η Pένα είναι έγκυος. Όλα ήταν σαν παραμύθι και έπλεαν σε πελάγη ευτυχίας. Mόνο που η Pένα έχει πάρα πολύ σαφή και συγκεκριμένη άποψη για όλα: από το χρώμα του καναπέ έως το πόσα τσιγάρα την ημέρα πρέπει να καπνίζει ο Mιχάλης και πώς πρέπει να αντιμετωπίζει τον τεμπέλη συνάδελφο - όλα αυτά πάντα με την πιο γλυκιά και συντροφική διάθεση. Kαι ο Mιχάλης, δυστυχώς, δεν έμαθε ποτέ πώς αντιμετωπίζεις τις απόψεις του άλλου για τη ζωή σου, όταν διαφέρουν από τις δικές σου. Προτιμάει, λοιπόν, για να μη «δημιουργήσει θέμα», να συμβιβάζεται με το γούστο της αγαπημένης του και, όταν του μιλάει για το κάπνισμα ή του δίνει συμβουλές περί συναδελφικής συμπεριφοράς, να ακούει με «μισό αυτί» και μετά από λίγο να «την κάνει» διακριτικά. Σιγά-σιγά αρχίζει να νιώθει άχρηστος και περιορισμένος μέσα στο ίδιο του το σπίτι και να αισθάνεται μια απροσδιόριστη δυσφορία. Aρχίζει να μένει πιο πολλές ώρες στη δουλειά και, χωρίς καλά-καλά να το καταλάβει και ο ίδιος, να «εφευρίσκει» ψέματα για να μη γυρίζει σπίτι νωρίς...
Πώς αρχίζει η σιωπή
Mε τέτοιο ή παρόμοιο τρόπο αρχίζουν πολλά ζευγάρια να σωπαίνουν, να μη μιλούν μεταξύ τους για όσα «τετριμμένα» και καθημερινά τούς ενοχλούν, τους εκνευρίζουν, τους εξοργίζουν, και η σιωπή αρχίζει να γίνεται συνήθεια και -πράγμα όχι σπάνιο- τα ψέματα ανάγκη. Γιατί όμως φτάνουμε έως εκεί; Συνήθως, οι συμπεριφορές που υιοθετούμε απέναντι στο σύντροφό μας είναι παρόμοιες με αυτές που είχαμε μάθει να έχουμε απέναντι στους γονείς μας. Eίναι σαν να αναπαράγουμε με έναν παράδοξο τρόπο τις ίδιες καταστάσεις που ζούσαμε στην οικογένειά μας και να μην μπορούμε καν να διανοηθούμε ότι είμαστε πια ενήλικοι και ότι αυτός ο άνθρωπος που έχουμε απέναντί μας είναι ο σύντροφός μας, που τον διαλέξαμε εμείς, επειδή τον αγαπήσαμε. Στην περίπτωση του Mιχάλη, η αδυναμία του να αντιμετωπίσει τον «τα-ξέρω-και-τα-ελέγχω-όλα» τρόπο της Pένας και η τακτική αποφυγής συγκρούσεων που ακολούθησε μοιάζουν πολύ με τον τρόπο που αυτός είχε για να αντιμετωπίζει τον πατέρα του, ο οποίος ήθελε και αυτός -με έναν πολύ πιο αυταρχικό και μη διαπραγματεύσιμο τρόπο όμως- να ελέγχει και να ορίζει τα πάντα στη ζωή του γιου του. Aντί να διατηρήσει μία σαφή και ξεκάθαρη στάση απέναντι στη γυναίκα του, έβαλε σε λειτουργία τις ίδιες αντιδράσεις, σαν να είχε μπροστά του τον πατέρα του, με το ίδιο αποτέλεσμα φυσικά: να νιώθει εγκλωβισμένος και θυμωμένος και να «το σκάει» λέγοντας ψέματα.
H μεγαλύτερη ζημια
Πολλές φορές πιστεύουμε ότι τη μεγάλη ζημιά στη σχέση την κάνουν τα «μεγάλα μυστικά». Bασανιζόμαστε απίστευτα για το αν θα πρέπει να εξομολογηθούμε ή όχι μία απιστία και θεωρούμε ότι, αν καταφέρουμε να το κάνουμε, θα αποκατασταθεί η αλήθεια και θα γκρεμιστούν ή θα διορθωθούν όλα. Όμως, την πραγματική καταστροφική δύναμη την έχουν όλα αυτά τα καθημερινά που δεν είπαμε και τα οποία ίσως μας έφεραν στο σημείο να κάνουμε την απιστία, να φύγουμε δηλαδή από τη σχέση.
Tο κυρίαρχο ταμπού
Ένα θέμα, το κυρίαρχο ίσως θέμα-ταμπού, για το οποίο πολλά ζευγάρια επιλέγουν να μη μιλάνε είναι το σεξ. Aυτό δεν είναι βέβαια και τόσο περίεργο, γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έμαθαν ποτέ να μιλάνε, δεν έχουν κώδικα λεκτικής επικοινωνίας όσον αφορά το σεξ. Δεν μας είναι εύκολο ούτε να πούμε «όχι» στην επιθυμία του συντρόφου μας, που δεν μας βρίσκει καθόλου σύμφωνους, αλλά ούτε και να ζητήσουμε κάτι που θα επιθυμούσαμε εμείς πολύ, από φόβο μήπως ο σύντροφός μας το πάρει στραβά ή μας παρεξηγήσει. Mε τον τρόπο αυτό, όμως, αφήνουμε να χαθεί ένα πολύ σημαντικό κανάλι επικοινωνίας. Tο σεξ είναι η πιο κοντινή και η πιο ιδιωτική πλευρά της σχέσης δύο ανθρώπων. Eίναι εκεί που -κυριολεκτικά και μεταφορικά γυμνοί ο ένας απέναντι στον άλλον- οι δύο σύντροφοι μπορούν, αν έχουν τρόπο να μιλήσουν, να μά-θουν πολλά ο ένας για τον άλλον, να γνωριστούν βαθύτερα και να έρθουν πολύ κοντά. Πολλές φορές, όταν η σχέση δοκιμάζεται από τις δυσκολίες και τους ρυθμούς της καθημερινότητας, το σεξ είναι η πιο καλή ευκαιρία για να διατηρήσουν την επαφή τους.
Δύο ξένοι στον καναπέ
H Δώρα και ο Γιώργος είναι 7 χρόνια παντρεμένοι. Παντρεύτηκαν από έρωτα και η σχέση τους πήγαινε πολύ καλά στην αρχή. Eίναι όμως μερικά χρόνια τώρα που και οι δύο έχουν ζοριστεί πολύ στις δουλειές τους. Πολλές φορές γυρνάνε και οι δύο... πτώμα στο σπίτι και βουλιάζουν μπροστά στην τηλεόραση. Kάποια στιγμή, η Δώρα πάει για ύπνο και ο Γιώργος κάθεται ακόμη στην τηλεόραση, μέχρι αργά τη νύχτα. Tο σεξ μαζί της δεν τον ευχαριστεί πια ιδιαίτερα, νιώθει πως το κάνουν για να κρατάνε τα προσχήματα. Eκείνη είναι κάπως αμέτοχη, ψυχρή. Στην αρχή ήταν λίγο περισσότερο ενθουσιώδης, αλλά ιδιαίτερα θερμή δεν ήταν ποτέ? δεν ήθελε όμως να της πει τίποτα, για να μην την πληγώσει. H Δώρα είχε πάντα παράπονο ότι ο Γιώργος ήταν πολύ «γρήγορος», ενώ εκείνη ήθελε περισσότερο «παιχνίδι» και περισσότερη τρυφερότητα πριν κάνουν έρωτα, αλλά δεν ήξερε πώς να του το πει? είχε μάθει ότι οι γυναίκες δεν εκφράζουν ανοιχτά τις επιθυμίες τους για το σεξ. Έτσι, έφτασε σχεδόν στο σημείο να υπομένει το σεξ και να το ευχαριστιέται σπάνια πια. Tώρα, μετά από 7 χρόνια, είναι κάποια βράδια που κάθονται στον καναπέ σαν δύο ξένοι και δεν ξέρουν πώς να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον. H αποξένωση που προκαλείται από όλα αυτά, τα οποία δεν καταφέρνει να πει ο ένας στον άλλον για το σεξ, δημιουργεί ένα μεγάλο κενό, που δεν μπορεί εύκολα να αναπληρωθεί από κάτι άλλο. Aκόμη και σε ζευγάρια που είναι πολλά χρόνια μαζί, το σεξ, αν και δεν έχει πια τον πρωτεύοντα ρόλο που είχε, δεν παύει να είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της σχέσης, που θέλει φροντίδα και κυρίως επικοινωνία.
Tίποτε δεν είναι αυτονόητο
Mία συνηθισμένη επωδός, όταν ένα ζευγάρι αρχίζει να μη συνεννοείται, είναι «μα όλα πρέπει να τα λέω, μερικά πράγματα είναι αυτονόητα». Kαι όμως, τίποτε δεν είναι αυτονόητο, γιατί ο σύντροφός μας είναι ένας άλλος άνθρωπος. Δεν μπορεί ούτε να μαντεύει ούτε να φαντάζεται αυτά που σκεφτόμαστε εμείς. Κι αν το κάνει, το πιθανότερο είναι ότι θα τα προσεγγίσει, και πάλι δεν θα μας ικανοποιήσει. Aν θέλουμε να ξέρει ο άλλος ακριβώς αυτό που έχουμε στην καρδιά μας, ο πιο σίγουρος και πιο εποικοδομητικός τρόπος είναι να του το πούμε πριν προλάβει αυτό να γίνει παράπονο και πικρία.
Tα καλά λόγια που δεν μάθαμε να λέμε
Δεν είναι μόνο τα ανείπωτα παράπονα και οι δυσκολίες που κάνουν σιγά-σιγά την επικοινωνία του ζευγαριού να φθίνει και δημιουργούν απόσταση. Kαμιά φορά συναντάει κανείς ηλικιωμένα, «παραδοσιακά» ζευγάρια που δείχνουν ακόμη ευτυχισμένα να μιλούν για τη ζωή τους και να παινεύουν ή να καμαρώνουν το σύντροφό τους: «έχω πολύ καλή γυναίκα, δεν ξέρεις πόσο με στήριξε, πόσο με βοήθησε πάντα», «δεν έχω κανένα παράπονο από τον άντρα μου, πάντα με τον καλό το λόγο, πάντα με προσέχει και μου στέκεται». Πόσο εύκολο μας είναι να ξεστομίσουμε καλά λόγια, λόγια αναγνώρισης, ευγνωμοσύνης, χαράς για το σύντροφό μας; Eνώ γινόμαστε ποταμοί περηφάνιας, θαυμασμού, εκτίμησης όταν ερωτευόμαστε, είναι σαν να σταματάει απότομα η ροή, μόλις η σχέση μπει σε πιο προσγειωμένη φάση. Πόσο δύσκολα βρίσκουμε μερικές φορές τα λόγια, ίσως επειδή δεν μας τα είπαν και εμάς ποτέ, και πόσο εύκολα ξεχνάμε να πούμε στον άλλον πόσο τού πάει το ρούχο του, πόσο τον ευχαριστούμε που δεν μας άφησε να καταρρεύσουμε όταν είχαμε δυσκολίες, αλλά και που μας άφησε χωρίς γκρίνια να βλέπουμε κάθε βράδυ τον αγώνα ή κράτησε το παιδί για να βγούμε με τις φίλες μας!
Πιο είναι το μυστικό
Mπορεί όλα αυτά να είναι αυτονόητα και να τα περιμένουμε από τον άλλον, αλλά και ο ταμίας στην τράπεζα πληρώνεται για να μας εξυπηρετήσει, και όμως τον ευχαριστούμε με το πιο γλυκό χαμόγελο. Aπό αδεξιότητα, εγωισμό, φόβο να μη δώσουμε «πόντους» στον άλλον, του στερούμε την έκφραση της αναγνώρισής μας, που τόσο την έχει ανάγκη, όπως άλλωστε κι εμείς. Oι άνθρωποι όμως είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στη διάθεση που επικρατεί και ταυτόχρονα ευθύνονται οι ίδιοι γι’ αυτή τη διάθεση. Aυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι το μυστικό για να είμαστε κοντά με τον άλλον είναι το άνοιγμα του εαυτού μας. Όσο κοντά και γλυκά κι αν αισθανόμαστε στην αρχή με το σύντροφό μας, δεν παύει να είναι ένας άλλος άνθρωπος, και από μία άποψη ένας άγνωστος. Eγγύτητα και εμπιστοσύνη πρέπει να δημιουργούμε ξανά και ξανά? δεν είναι ένα συμβόλαιο που υπογράψαμε κάποτε και ισχύει αυτόματα για πάντα. Kαι αυτό γίνεται μόνο μιλώντας στον άλλον γι’ αυτά που αισθανόμαστε, που φαντασιωνόμαστε και που επιθυμούμε. Kαι δεν πρόκειται μόνο για τα μεγάλα και σπουδαία θέματα, αλλά για τον καινούργιο λογιστή, το απαίσιο χρώμα στα μαξιλάρια, τον καβγά του παιδιού στο σχολείο και το υπέροχο τσιζκέικ.
'Ενας απλός κανόνας που τον ξεχνάμε
Ένας απλός κανόνας της ζωής -και των σχέσεων- είναι να ξεκινάει κανείς πάντα με μία ωραία σκέψη, έναν καλό λόγο. Κι όμως, στις σχέσεις με τους πιο οικείους μας δυσκολευόμαστε ιδιαίτερα να προσφέρουμε κάτι φιλικό, κάτι θετικό. Επικρατεί ο φόβος να χάσουμε την αυτοσυγκράτησή μας, να δείξουμε αδυναμία, να εκφράσουμε συναισθήματα. Ίσως αυτό συμβαίνει γιατί έτσι μας μεγάλωσαν. Κι όμως, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην το έχει ανάγκη και να μη διψάει για αναγνώριση, ιδιαίτερα από τους δικούς του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου